Die Wandlung des Wanderns

DURVEN IS GOED, KENNIS VAN IDIOOM IS NOG BETER

Jouw Duitse relaties waarderen het als je Duits met ze spreekt. Als je dat goed doet, dan geeft je dat een voorsprong op andere buitenlandse concurrenten.

Gebruik je daarin verkeerd idioom, dan zal je Duitstalige gesprekspartner je dat vast willen vergeven. Maar het kan natuurlijk wel tot onbegrip leiden en enige hilariteit.

Daarom in het vervolg van deze blog enkele voorbeelden van zogenaamde “Stolpersteine” (hindernissen) veroorzaakt door “falsche Freunde”. Die laatste zijn woorden en begrippen die in het Duits en Nederlands erg op elkaar lijken, maar die een andere betekenis hebben en soms tot hilariteit of onbegrip over en weer kunnen leiden. In vervolg op eerdere blogs over dit onderwerp bespreek ik vandaag wederom een paar voorbeelden. In latere blogs volgen er meer.

Wandelingen en veranderingen

Vandaag is het weer tijd voor een wat filosofischer blog. Niet zozeer om jullie in een meditatieve staat te brengen, maar meer omdat de woorden die ik vandaag wil bespreken aanleiding geven om door te dringen in de wat diepere lagen van ons bestaan. Of nou ja...ook gewoon omdat ik weer wat valse vrienden met jullie wil bespreken. En of je nu lekker ontspannen een ommetje wilt gaan maken of niet, zij begeven zich nou eenmaal ook op wandelpaden!

wandeling, Spaziergang, verandering, Wandlung

Wandelen, ik kan het iedereen aanraden. Het geeft ontspanning, maakt het hoofd leeg en laadt het lichaam op met nieuwe energie. In die zin is een wandeling vaak ook een verandering van de vaak stressvolle praktijk van alledag naar een toestand van ontspanning. De woorden die je gebruikt om dit te omschrijven, hangen als je ze vertaalt op een grappige manier met elkaar samen. De wandeling vertaal je met het Duitse der Spaziergang. "Heute habe ich einen schönen Spaziergang gemacht": "Vandaag heb ik een mooie wandeling gemaakt." In het Duits kun je het werkwoord wandelen vertalen met spazieren (gehen), of met wandern, waarbij dat laatste een wat serieuzere en langer durende activiteit aangeeft dan het eerste. Je kunt bijvoorbeeld in de bergen wandern, maar een rondje om je huis spazieren gehen. Dat is allemaal nog niet zo heel lastig.

Anders wordt het als je het begrip die Wandlung erbij betrekt. Het woord lijkt meer op het Nederlandse wandeling dan het Duitse die Wanderung (de wandeling). Maar het betekent iets heel anders, namelijk: de verandering. "Der junge Mann erfuhr eine Wandlung als er seinen Geburtsort verließ": "De jongeman maakte een verandering door toen hij zijn geboorteplaats verliet."

plaats, Ort/Stelle, plein/plek, Platz

En daarmee komen we meteen bij de aanduiding van de bestemming van je wandeling. Of van die van het vertrek, natuurlijk. Dat zal altijd een bepaalde plaats zijn. Normaal gesproken zul je plaats vertalen met Ort, of Stelle. "Ich erreichte die richtige Stelle um zwei Uhr": "Ik bereikte de juiste plaats/plek om twee uur."  Let hierbij wel even op. Het Duitse woord Platz kun je zeker vertalen met het Nederlandse plek, maar het betekent ook plein. Je zou het Nederlandse "Dit historische plein is echt een idyllische plek" dus in principe correct kunnen vertalen met "Dieser historischer Platz ist ein richtig idyllischer Platz", maar fraai is dat natuurlijk niet. In plaats van het tweede Platz kun je beter kiezen voor Ort. Dan staan alle woorden op de juiste plek, zogezegd. Dat gezegd hebbend: vor Ort (sein) wordt in het Duits veel gebruikt. Het betekent ter plekke: "Die Polizei war in einigen Minuten vor Ort."

weg, Straße, pad, Weg/Pfad

Als laatste onderwerp wil ik het nog even hebben over de verbinding tussen de plekken van vertrek en aankomst. Daar is ook wel even wat aandacht voor nodig. Je kunt wandelen over een weg, straat of pad. Het Nederlandse weg kun je het best vertalen met die Straße. Die is meestal bestraat, in tegenstelling tot het Duitse (der)Weg, die vaak niet verhard is. "Von der Straße führte ein schmaler Weg zu einen noch schmaleren Pfad": "Vanaf de weg voerde een smal pad naar een nog smaller paadje." Je ziet het al: het pad vertaal je met der Weg of der Pfad. Hier zit uiteraard wel wat overlap in, het is meestal een kwestie van per geval inschatten welk woord het meest passend is. 

Zo, dit blog is weer op de plaats van bestemming aangekomen! Ik hoop dat je niet verdwaald bent in alle termen die langsgekomen zijn, maar dat integendeel jouw talenkennis weer een een kleine verandering ten goede heeft mogen doormaken. En anders kun je altijd nog even een kleine wandeling maken om je hoofd leeg te krijgen!

Bis bald!