DURVEN IS GOED, MAAR KENNIS VAN IDIOOM IS BETER
Jouw Duitse relaties waarderen het als je Duits met ze spreekt. Als je dat goed doet, dan geeft je dat een voorsprong op andere niet-Duitse concurrenten. Gebruik je daarin verkeerd idioom, dan zal je Duitstalige gesprekspartner je dat vast willen vergeven. Maar het kan natuurlijk wel tot onbegrip leiden en enige hilariteit.Daarom in het vervolg van deze blog enkele voorbeelden van zogenaamde “Stolpersteine” (hindernissen) veroorzaakt door “falsche Freunde”. Dat zijn woorden en begrippen die in het Duits en Nederlands erg op elkaar lijken, maar die een andere betekenis hebben en dus tot misverstanden kunnen leiden. Vandaag besteed ik aandacht aan “unheimisch”, een niet-bestaand Duits woord dat hele volksstammen Nederlanders gebruiken wanneer ze willen aangeven dat een situatie griezelig of eng is. Maar eerst nu aandacht voor wel bestaande samenstellingen met “heim”.
das Heim, heimisch
Das Heim heeft diverse betekenissen die alle verbonden zijn met het begrip “(t)huis”. Als een Duitser zegt “Ich habe ein gemütliches Heim”= “Ik heb een gezellig thuis” dan legt hij met het gebruik van Heim de nadruk op het comfort, het oude vertrouwde en het daarmee samenvallende gevoel van veiligheid. Zeg maar zoiets als het warme gevoel van geborgenheid dat kerst bij ons Nederlanders oproept. Hij had namelijk ook gewoon kunnen zeggen: “Ich habe ein angenehmes Haus/eine gemütliche Wohnung” = “Ik heb een aangenaam huis/een gezellige woning“. Das Heim betekent echter ook een tehuis en komt vaak voor in samenvoegingen zoals Studentenheim(studentenhuis) of Altenheim (bejaardentehuis). Heimisch betekent zowel als thuis alsmede inheems. “De inheemse dieren van Azië” = “Die in Asien heimischen Tiere”. “Bei meinen Verwandten fühle ich mich heimisch” = “Bij mijn familie voel ik me op mijn gemak (thuis)”.
heim, heimsuchen, heimzahlen
In de zin “Wir gehen heim” = “We gaan naar huis” is heim eenvoudigweg een synoniem voor (nach) Hause. “Seid ihr morgen daheim?” betekent in het Nederlands “Zijn jullie morgen thuis”? Heimzahlen en heimsuchen hebben allebei een negatieve connotatie: heimzahlen betekent betaald zetten (“Das werde ich dir noch heimzahlen” = ”Dat zal ik je nog betaald zetten”. Heimsuchen betekent teisteren: “Kalifornien wurde neulich von mehreren Waldbränden heimgesucht” = “Californië werd onlangs door verscheidene bosbranden geteisterd”.
heimlich, unheimlich
Heimlich vertaal je naar het Nederlands met heimelijk, geheim, stiekem. Ein heimlicher Plan = een geheim plan. “Ich liebe sie heimlich” = “Ik houd in het geheim van haar”. “Du brauchst das nicht so heimlich zu tun” = “Jij hoeft dat niet zo stilletjes te doen”. Unheimlich betekent in het Nederlands griezelig, onheilspellend, eng. “Uns allen wurde es unheimlich zumute” = “Wij begonnen het allemaal griezelig te vinden”. “Sein neuer Nachbar ist ihm unheimlich” = “Hij vindt zijn nieuwe buurman eng”. Een tweede betekenis van unheimlich is heel groot, heel veel. In nieuw Nederlands ook wel aangeduid met bizar. “Sie ist unheimlich nett” = “Zij is heel erg aardig”. “Das ist eine unheimliche Summe” = “Dat is een enorm/heel groot bedrag.
Dus je weet nu dat je voortaan unheimlich moet gebruiken om aan te geven dat je iets eng of griezelig vindt. De titelzin hierboven wordt “Mir ist die Situation unheimlich” = “Ik vind dit een enge situatie”. En dat zo lekker bekkende unheimisch? Nooit meer gebruiken dus, want het is geen Duits.
Aan de hand van deze paar voorbeelden wordt duidelijk dat je makkelijk ins Fettnäpfchen treten kann
(een faux pas kan begaan) of Stolpersteine (hindernissen) moet overwinnen in de Nederlands-Duitse communicatie.
Tot ziens in een volgende blog met daarin meer van soortgelijke aandachtspunten.
Wil je ook beter worden in zakelijk Duits?
Wil je liever een training volgen om dit soort fouten niet meer te hoeven maken als je met Duitsers communiceert in een telefoongesprek, een verkoopgesprek, via een presentatie of per e-mail? Kijk dan ook eens bij mijn trainingsaanbod. Ik bied altijd maatwerk, zodat je zeker weet dat je leert wat jij nodig hebt in jouw specifieke situatie.
Of neem meteen contact met me op.
