Unser Garten soll keine Kippe werden, deshalb haben wir einen hohen Zaun

DURVEN IS GOED, KENNIS VAN IDIOOM IS NOG BETER

Jouw Duitse relaties waarderen het als je Duits met ze spreekt. Als je dat goed doet, dan geeft je dat een voorsprong op andere buitenlandse concurrenten.

Gebruik je daarin verkeerd idioom, dan zal je Duitstalige gesprekspartner je dat vast willen vergeven. Maar het kan natuurlijk wel tot onbegrip leiden en enige hilariteit.

Daarom in het vervolg van deze blog enkele voorbeelden van zogenaamde “Stolpersteine” (hindernissen) veroorzaakt door “falsche Freunde”. Die laatste zijn woorden en begrippen die in het Duits en Nederlands erg op elkaar lijken, maar die een andere betekenis hebben en soms tot hilariteit of onbegrip over en weer kunnen leiden. In vervolg op eerdere blogs over dit onderwerp bespreek ik vandaag wederom een paar voorbeelden. In latere blogs volgen er meer.

Laat je niet om de tuin leiden.....

.....door valse vrienden! Want ja, ook in en om de tuin zijn die te vinden. Laten we eens een rondje door de tuin maken om ze op te zoeken en vervolgens onschadelijk te maken. Daar gaan we!

tuin, Garten, Zaun, hek, heg, Hecke

We beginnen met het woord tuin zelf. In het Duits heet de tuin der Garten. Die kun je afgrenzen met een hek, of in het Duits met een Zaun. Grappig genoeg is ons woord tuin in feite oorspronkelijk hetzelfde als het Duitse woord der Zaun. In het Nederlands is de mooie groene plek rond je huis dus benoemd naar de omheining ervan. Die omheining noemen we inmiddels het hek, en daarmee kunnen we veel kanten uit. Het is een behoorlijk algemene benaming geworden voor zo ongeveer alle soorten hekwerken die je kunt kiezen voor je tuin. Die kan van hout zijn of van metaal, of van gaas. Alleen muren en heggen benoemen we niet met het woord hek. In het Duits kun je ongeveer hetzelfde doen met der Zaun. Dat is dus allemaal niet heel ingewikkeld. "Unser neuer Zaun ist aus Holz": "Ons nieuwe hek is van hout". Let wel even op als je hoort spreken over die Hecke: dat lijkt qua klank erg veel op het Nederlandse hek, maar betekent heg. "Wir haben einen 'grünen' Zaun: es ist eine Hecke": "Wij hebben een 'groen' hek: het is een heg."

kip, Huhn, Kippe, peuk/vuilstortplaats

Oké, het hek staat er, mooi. Maar waar had je het ook alweer voor nodig? Om je tuin af te grenzen uiteraard. Misschien was dat nodig om te voorkomen dat je kippen zouden ontsnappen. Of wellicht wilde je niet graag dat er allerlei troep over je schutting zou worden gegooid. Een tuin is immers geen vuilnisbelt! Bij al deze maatregelen, geloof het of niet, komen we valse vrienden tegen. Een kip heet in het Duits das Huhn. Dat het woord kip voor een Duitser niet meteen begrijpelijk is, merkte ik toen we eens een pakje kippensoep meenamen voor een Duitse nicht van mijn vrouw. Dat we soep hadden meegebracht kon ze aan het plaatje zien, maar wat betekende het woord kippensoep in vredesnaam? We legden het haar uit, wetende dat het Duitse woord Kippe hetzelfde betekent als het Nederlandse peuk, of, erger nog, vuilstortplaats. "Meine Kippe ist für die Kippe!": "Mijn peuk gaat op de vuilnisbelt!"

oogst, Ernte, Obst, fruit

Gelukkig is een tuin als het goed is ook een bron van plezier. Heb je eenmaal je afgrenzing voor elkaar, is alles netjes en zijn je kippen veilig, dan kun je gaan genieten. Bijvoorbeeld van je fruitoogst. Er zit dan nog wel een heel klein addertje onder het gras, en dat schuilt in het Duitse woord das Obst. Dat betekent fruit. De twee woorden zijn dus heel verschillend, maar oorspronkelijk waren ze dat niet: het ouderwetse Nederlandse woord voor fruit is het ooft. Nu is dit allemaal zo moeilijk niet. Maar soms denken Nederlanders dat er met Obst de oogst bedoeld wordt, en dat klopt natuurlijk niet. De oogst heet in het Duits die Ernte. "Wir haben unser Obst geerntet": "wij hebben ons fruit geoogst."

Zo, nu hebben we een boel woorden doorgenomen die te maken hebben met je tuin. Tijd om even te ontspannen! En als je dat kunt doen met uitzicht op je tuin, des te beter!

Ik hoop, dat ik met dit blog weer de betekenis van een aantal woorden heb weten te verduidelijken, zodat jullie voortaan vaste grond onder de voeten voelen als jullie ze gebruiken.

Aan de hand van deze paar voorbeelden wordt duidelijk dat je makkelijk ins Fettnäpfchen treten kan (een faux pas kan begaan) ofStolpersteine (hindernissen) moet overwinnen in de Nederlands-Duitse communicatie.

Tot ziens in een volgende blog met daarin meer van soortgelijke aandachtspunten. Bis bald!